Jak zaplanować pracę w kuchni, aby panował w niej porządek?

No właśnie – oto jest pytanie i nie lada wyzwanie! Jak zabrać się do kuchennej roboty, dobrze rozegrać sprawę i wyjść cało z każdej opresji? Jakie wprowadzić zasady, żeby praca szła gładko, obeszło się bez ofiar w ludziach, produktach i naczyniach oraz żeby po skończonej pracy nie mówić sobie: 'to był ostatni raz!’? Jeśli w kulinarnym galimatiasie robota Wam się pali i rzucacie pod nosem niecenzuralnymi groźbami, na pewno przyda się Wam kilka drobnych, lecz istotnych i podstawowych usprawnień, które zamienią kuchenną szamotaninę w pląsanie zwinnego elfa. 'I tak pierwszego dnia, w wielkim chaosie zrodziło się światło…’

Taniec na ostrzu noża

Na początek zwróćcie uwagę na pewien paradoks: aby nie zaciąć się nożem, powinien on być nienagannie naostrzony. Dlaczego? Podczas ucinania czy krojenia składników tępym narzędziem, siłujemy się, kombinujemy, zmieniamy kąt cięcia i przytrzymujemy w połowie rozparcelowany produkt w ryzykownych miejscach. Jeśli odpowiednio naostrzymy nasze noże, to swoją pracę wykonywać będą prawie samodzielnie, bo jedynie pod delikatnym naciskiem i prowadzeniem dłoni. Nieodpowiednie przechowywanie i mycie noży bardzo szybko tępi stal. Oczywiście w miarę możliwości powinno się te narzędzia przechowywać osobno, aby się o siebie nie ocierały lub kupować noże z plastikowymi nakładkami na ostrze. Dobrym rozwiązaniem będzie również owinięcie ich w bawełniane ściereczki. Odradzamy pozornie pomysłowe stojaki, ponieważ po pewnym czasie zamienią się one w siedlisko kolonii bakterii, a przecież to narzędzie ma kontakt z żywnością. Klingi noży powinny być myte pod bieżącą, zimną wodą – ciepła sprawia, że samo ostrze (zwężenie cienkiej stali) mięknie od temperatury i łatwiej się tępi. Jak widać, zimne kąpiele hartują nie tylko ludzi-morsów.

Suchość garnków i naczyń

Czasem bywa, że niektóre czynności podczas przygotowywania potraw trzeba wykonać dzień wcześniej. Produktom, które będą jeszcze przez kilkanaście godzin leżakowały w naczyniu, stwarzamy nieświadomie świetną okazję do zepsucia się. Jak? Wszystko za sprawą wody, której najmniejsza ilość w pojemniku może doprowadzić do klapy – jest ona najlepszym środowiskiem do rozwoju niepożądanych bakterii. Dlatego przed przełożeniem produktów do świeżo umytej miski, wytrzyj ją najpierw bardzo dokładnie czystą ściereczką lub papierowym ręcznikiem – unikniesz wszelkich niespodzianek. Jeszcze jedno: jeśli zdarza się Wam oblizać łyżkę, którą następnie z powrotem wkładacie do garnka po kolejnego kęsa, powinniście takie danie zagotować przez 30 sekund. W przeciwnym razie potrawa szybciej się zepsuje.

Proszę ustawić się w kolejce!

Do zaplanowania kolejności przygotowywania składników potrzeba już odrobiny kulinarnego doświadczenia i wiedzy na temat tych produktów. Najlepiej będzie sporządzać skomplikowaną potrawę przynajmniej w dwie osoby, ale w pojedynkę również dacie radę – wymaga to jednak większego skupienia. Na samym początku wszystkie produkty należy umyć i odpowiednio pokroić – to niezwykle ułatwi sprawę. Pamiętajcie, że niektóre warzywa podczas smażenia wypuszczą dużo soków (np. pieczarki), więc będzie trzeba dusić je nieco dłużej, aby pozbyć się nadmiaru wody. Z kolei produkty takie jak np. czosnek, nie lubią być zbyt długo smażone – wystarczy im zaledwie niepełna minuta. Miejcie też na uwadze, że mięso, które wyjmujecie z lodówki w celu usmażenia, powinno przynajmniej 30 minut poleżeć w temperaturze pokojowej. Jeśli wrzucicie je od razu na patelnię lub grilla, z zewnątrz się przysmaży, a w środku będzie zimne. Kolejną istotną informacją jest to, że niektóre produkty (np. pomidory lub kiszona kapusta) mają odczyn kwaśny i po wrzuceniu ich do garnka już nic więcej (oprócz mięsa) się z nimi nie ugotuje.

Nie nalewaj z górką

Częstym przeoczeniem jest wypełnianie garnka tak, że nie można go przykryć pokrywką. Oczywiście nie robimy tego naumyślnie, jednak w miarę dodawania kolejnych składników orientujemy się, że w garze coraz ciaśniej! Co wtedy? Zrezygnować z kolejnych produktów? Kiepska opcja, bo wtedy nie wyjdzie nam potrawa, którą właśnie przygotowujemy. Rozłożyć całość na dwa garnki? Albo przetransportować do jednego większego? Lepszy pomysł. A na przyszłość warto po prostu policzyć proporcje w stosunku do wielkości gara, w którym będziecie pichcić.

Kontakt z bazą

Jeśli gotujecie parami lub w większym gronie, podstawą, jak w każdej pracy, jest zrozumiała komunikacja! Pewnie nie raz widzieliście już w programach kulinarnych, jak zespoły kucharzy komunikują się śpiesznie w niemalże wojskowy sposób. Nie ma potrzeby przenosić takiej formy porozumiewania się do kuchni domowej, bo tu nie walczymy przecież z czasem. Jednak kiedy wszyscy członkowie zespołu wiedzą nawzajem na jakim etapie przygotowania są obecnie, to praca idzie o wiele sprawniej i przyjemniej, a jej efekty są o wiele pyszniejsze. Dlatego dobrze, by już na samym początku każda osoba dostała jasno określony przydział zadań, którego będzie się trzymała.

Gdy brak Ci zmywarki

W kuchennym motłochu najłatwiej powrzucać naczynia do zlewu, zlać lekko wodą i walczyć dalej przy palnikach, zupełnie zapominając o poległych garach. Kiedy przychodzi moment, w którym zmywania już nie można odwlec, aż chce się krzyknąć: gary muw ałt! Niestety, to nie zadziała. Założymy się, że nawet Wasze mamy powtarzały Wam: umyj to od razu, trwa to o wiele szybciej, niż po skończeniu całej roboty. To prawda, ponieważ będąc w wirze wojowania kuchennego, umyjecie gary tak szybko, że nawet tego nie zauważycie. Tutaj bardzo dobrze sprawdzi się osobiste przekonanie autora do sprzątania: 'nie lubię sprzątać, ale bałaganu nienawidzę jeszcze bardziej, więc wybieram mniejsze zło’ :-)

Gotowanie to niezła gratka, w której można dzielić się na role. Panom włącza się pozytywny zew rywalizacji, a panie świetnie się bawią, patrząc na prześcigających się, dopiero co mianowanych kucharzy. Jednak, jak każda inna forma współpracy kilku osób, pichcenie wymaga ustalenia jasnych zasad i przygotowania miejsca tak, aby pracowało się w nim jak najlepiej.